1. Verzamelen van kosteninformatie

• Kosten verzamelen: Het begint met het verzamelen van gegevens over de verschillende kostenposten, zoals directe kosten (grondstoffen, arbeidskosten) en indirecte kosten (overhead, rentelasten, etc.).

• Indelen van kosten: Kosten worden ingedeeld in verschillende categorieën, zoals:

  • Directe kosten: Kosten die direct kunnen worden toegerekend aan een product of dienst (bijvoorbeeld grondstoffen, directe arbeidskosten).

  • Indirecte kosten: Kosten die niet direct aan een product of dienst kunnen worden toegerekend, maar wel noodzakelijk zijn voor de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld huur, administratie, elektriciteit).

• Vaststellen van kostendragers: Het bepalen van de kostendragers (de producten of diensten waarvoor de kosten gemaakt worden) is essentieel voor een juiste kostprijsberekening.

 

2. Berekenen van de kostprijs

• Standaardkostprijs: Het vaststellen van een standaardkostprijs per product of dienst, gebaseerd op historische gegevens en begrotingen. Dit helpt bij het vergelijken van werkelijke kosten met de verwachte kosten.

• Toerekening van kosten: Het juiste toewijzen van zowel directe als indirecte kosten aan de producten of diensten. Dit gebeurt op basis van verhoudingen (bijvoorbeeld de hoeveelheid arbeidstijd of het aantal verbruikte materialen).

• Berekening van vaste en variabele kosten: Het bepalen van welke kosten variabel zijn (afhankelijk van het productievolume) en welke kosten vast zijn (onafhankelijk van het productievolume).

 

3. Analyseren van kostenstructuur

• Kostenanalyse: Het analyseren van de kostenstructuur om inefficiënties of besparingsmogelijkheden te identificeren.

• Break-even analyse: Het berekenen van het punt waarop de totale kosten gelijk zijn aan de omzet (break-even), wat helpt bij het bepalen van de minimale verkoopomzet die nodig is om kosten te dekken.

• Vergelijking van werkelijke en verwachte kosten: Het vergelijken van de werkelijke kosten met de geraamde of geplande kosten om afwijkingen te identificeren en verklaren (kostprijsvariaties).

 

4. Kostenbesparingsvoorstellen

• Optimalisatie voor processen: Het aandragen van voorstellen voor procesoptimalisatie om de kosten te verlagen, zoals het verbeteren van de efficiëntie in de productie of het verminderen van verspilling van grondstoffen.

• Beheren van productiekosten: Het identificeren van mogelijkheden om de productiekosten te verlagen zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van het product of de dienst.

 

5. Prijzen bepalen

• Prijsbepaling: De kostprijs is een belangrijke factor bij het bepalen van de verkoopprijs van producten of diensten. De prijs moet vaak hoger zijn dan de kostprijs om een winst te realiseren. De organisatie gebruikt de kostprijsinformatie om een competitieve en winstgevende prijsstrategie vast te stellen.

• Kostprijs plus marge: In veel gevallen wordt de verkoopprijs bepaald door de kostprijs plus een gewenste winstmarge.

 

6. Rapporteren en adviseren aan management

• Financiële rapportages: Het opstellen van rapporten die de kostprijsinformatie bevatten, zodat de organisatie een goed overzicht heeft van de kosten per product of dienst. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van maand- of kwartaalrapportages.

• Advies en beslissingsondersteuning: Het adviseren van de organisatie over kostprijsbeslissingen, zoals wanneer de kostprijs te hoog is en wanneer het nodig is om prijzen aan te passen of processen te herzien.

 

7. Toepassen van kostprijsmodellen

• Activity-Based Costing (ABC): Het toepassen van geavanceerde kostprijsmodellen, waarbij kosten worden toegewezen aan producten op basis van de activiteiten die ze vereisen, kan helpen bij het verkrijgen van een gedetailleerder inzicht in de kosten.

• Marginale kostprijsberekening: Het berekenen van de marginale kosten die gepaard gaan met het produceren van één extra eenheid van een product, wat nuttig kan zijn voor beslissingen over productie-uitbreidingen.

 

8. Beheren van voorraden en voorraadkosten

• Voorraadwaardering: Het correct waarderen van de voorraad is cruciaal voor een juiste kostprijsberekening. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren via FIFO (First In, First Out) of LIFO (Last In, First Out).

• Beheer van voorraadkosten: Het beheren van de kosten die gepaard gaan met voorraadbeheer, zoals opslag, veroudering van voorraad, en de impact van voorraadsystemen op de kostprijs.